قالب بندی ستون بتنی
در ساخت و ساز سازههای بتنی، یکی از کلیدیترین مراحل، قالب بندی ستون بتنی ست. این فرایند مهم علاوه بر حفط شکل و ابعاد دقیق ستونها در استحکام و طول عمر سازه نیز نقش بسزایی دارد. همچنین، اجرای صحیح قالب بندی ستونهای بتنی، تأثیر مستقیمی بر کیفیت و ایمنی سازه بجا خواهد گذاشت.
انتخاب مواد مناسب برای قالب، دقت در نحوه صحیح قالب بندی، و توجه به جزئیات اجرایی میتواند از بروز مشکلاتی نظیر ترکخوردگی، تغییر شکل و ضعفهای ساختاری جلوگیری کند. در این مقاله، به بررسی اجزا و انواع قالب بندی ستونهای بتنی خواهیم پرداخت و نکات کلیدی برای اجرای صحیح این فرآیند را معرفی خواهیم کرد.
اجزای قالب بندی ستون بتنی
برای شناخت بهتر قالب بندی ستون بتنی در ابتدا به معرفی اجزای آن میپردازیم. توجه کنید که هدف این اجزا نگهداری و شکلدهی بتن تازه تا زمان سخت شدن میباشد.
- کنج: کنجها یکی از اجزای تعیین کننده در قالب بندی ستون بتنی هستند که به منظور ایجاد زوایای دقیق استفاده میشوند. کنجها در جایی که دو یا چند پنل قالب در زاویه ۹۰ درجه به یکدیگر میرسند، برای فراهم کردن اتصال محکم و بدون نشت بهکار میروند. بهمنطور ایجاد زوایای داخلی از کنج داخلی و بهمنطور ایجاد زوایای خارجی از کنج خارجی استفاده خواهد شد.
- گیره قالب: گیره قالب یکی دیگر از اجزای مهم در سیستم قالب بندی ستون بتنی است. از گیره قالب برای اتصال و نگهداری محکم پانلهای قالب به یکدیگر استفاده میشود. وظیفه گیره قالبها این است که قالبها را در موقعیت صحیح و با استحکام مناسب در طول فرآیند بتنریزی نگه دارند.
- لوله پشتبند: لوله پشتبندها لولههایی استوانهای از جنس فولاد و با مقاومت بالا هستند که وظیفه پشتیبانی قالبها را بر عهده دارند. با استفاده از لوله پشتبند میتوان مطمئن بود که پانلهای قالب بندی تحت فشار بتن تازه، تغییر شکل نمیدهند و در جای خود ثابت باقی خواهند ماند.
- قالب بتن: قاعدتا قالب بتن را میتوان اصلیترین جز قالب بندی ستون بتنی دانست. پس از آمادهسازی قالب، بتن تازه را برای شکلدهی و نگهداری در قالب بتن میریزند تا به سختی موردنظر برسد. در قالب بندی ستونهای بتنی، قالبها به منظور ایجاد شکل نهایی ستون و تضمین دقت ابعاد و استحکام سازه، نقشی موثر داشته و درانوع مختلف فالب چوبی، قالب فلزی، قالب پلاستیکی و قالب پیشساخته بکار میروند.
- پین و گوه: پینها اجزای کوچکی هستند و عملکردشان مانند میله پشتبندها میباشد و مانند میله پشت بندها استوانهای شکل و از جنس فولاد یا دیگر مواد مقاوم بوده و در قالب بندی ستونهای بتنی به صورت موقت و درجهت پشتیبانی و تقویت قالب استفاده میشوند. گوهها نیز در نقاطی که نیاز به تنظیم دقیق و اعمال فشار برای حفظ فاصله و تراز قالبها وجود دارد، استفاده میشود.
نحوه قالب بندی ستون بتنی
حال که اجزای اصلی سیستم قالب بندی ستون بتنی را شناختیم، مرحله به مرحله بایکدیگر فرایند قالب بندی را بررسی میکنیم.
- مرحله اول) آمادهسازی قالب و اجزا: قبل از هرچیز اطمینان حاصل کنید که قالبها تمیز و آماده هستند و بقیه اجزا نیز عملکردشان بررسی شده باشد. همچنین سطح زیر قالبها باید صاف و مستحکم انتخاب شود، هرگونه ناهمواری یاعدم استحکام ممکن است به مشکلاتی در نصب قالبها منجر گردد.
- مرحله دوم) نصب قالبها: قالبها را مطابق با نقشه طراحی و بصورت عمودی در محلهای مشخص شده قرار دهید و با استفاده از ابزارهای اندازهگیری و تراز سنج، اطمینان حاصل کنید که پانلهای قالب در موقعیت صحیح، هم بصورت عمودی و هم افقی تراز شدهاند.
- مرحله سوم) نصب لولههای پشتبند: براساس نقشه طراحی و محاسبات از پیش انجام شده، لولههای پشتنبد را بصورت عمودی و در نقاط مشخصشده نصب نمایید. توجه داشته باشید که فاصله بین لولههای پشتبند باید طوری اندازهگیری شده باشد که توزیع یکنواخت فشار بهمنظور تقویت مناسب قالبها صورت گیرد.
- مرحله چهارم) قرار دادن گوهها: گوهها را در در اطراف قالب و در نقاطی که نیاز به تراز دقیق وجود دارد، قرار دهید همچنین فاصله بین گوهها نیز باید به گونهای انتخاب شود که تراز قالبها به درستی حفظ شود. پس از تنظیم دقیق فاصله گوهها و اطمینان از تراز قالبها، گوهها را آنقدر محکم کنید تا از تغییر موقعیت قالبها در هنگام بتنریزی جلوگیری شود.
- مرحله پنجم) بررسی ایمنی و استحکام قالبها: در این مرحله مطمئن شوید که همه چیز برای بتن ریزی آماده است. بررسی وضعیت قالبها، اطمینان از استحکام پینها و اتصالات، کنترل وضعیت لولههای پشتبند، بررسی مجدد تراز افقی و عمودی قالبها و درنهایت بررسی ایمنی، نکاتی ست که باید در این مرحله پوشش داده شوند. اجرای صحیح این مرحله به جلوگیری از مشکلات در حین و پس از فرایند بتنریزی کمک میکند.
- مرحله ششم) بتنریزی: حال بتن را به آرامی و یکنواخت درون قالبها بریزید و سطحش را صاف نمایید. پس از بتنریزی، سطح بتن باید با پوششهای مناسب مانند پارچههای مرطوب، پلاستیک یا مواد شیمیایی مخصوص بتن پوشانده شود تا از تبخیر سریع آب جلوگیری شود و رطوبت بتن حفظ گردد. همچنین بتن باید به طور منظم و به مدت چند روز آبدهی شود. معمولا از چند روز تا یک هفته طول میکشد که بتن به سختی و به مقاومت دلخواه برسد و آماده برداشتن قالبها شود.
انواع قالب بندی ستون بتنی
- قالب چوبی: این قالبها معمولاً از تختههای چوبی، تختهپارهها، و الوار ساخته میشوند. و بهراحتی میتوان آنها را در اندازههای مختلف برش داد. قالبهای چوبی ارزانتر از انواع دیگر هستند، اما بدلیل ویژگی جذب آب نیاز به نگهداری بیشتری خواهند داشت و احتمال تغییر شکل در آنها نیز وجود دارد.
- قالب فلزی: معمولا از جنس آلومونیوم یا فولاد هستند و بدلیل ویژگیهایی که دارند در پروژههای بزرگ مورد استفاده قرار میگیرند. قالب فلزی نسبت به قالب چوبی سنگینو گرانتر است و همچنین نیاز به تجهیزات خاصی برای نصب و جابهجایی دارد.
- قالب پلاستسیکی: از پلاستیکهای مقاوم مانند PVC یا پلیاتیلن ساخته میشوند. بدلیل وزن سبکی که دارند حمل و نقلشان آسان است و برخلاف قالب چوبی نسبت به آب مقاوم هستند و تغییر شکل نمیدهند.
- قالبهای پیشساخته (پنلی): این قالبها معمولاً به صورت پنلهای بزرگ و پیشساخته، از جنس فلز یا پلاستیک ارائه میشوند و نصب و راهاندازی آنها نسبت به قالبهای دیگر سریعتر است.
- قالبهای مدولار: این قالبها از بخشهای مدولار و قابل تعویض ساخته شدهاند که میتوانند به راحتی در ابعاد و اشکال مختلف تنظیم شوند.
ارتفاع قالب بندی ستون بتنی
ارتفاع قالب بندی ستون بتنی درواقع همان ارتفاعی ست که یک قالب برای ساخت ستون با ارتفاع مورد نظر باید داشته باشد. اندازه ارتفاع قالبها دقیقا با نقشه طراحی مطابق است. ارتفاع قالب بندی ستون بتنی بسته به ابعاد ستون میتواند متفاوت باشد. قالبهای با ارتفاع بیشتر نیاز به پشتیبانی قویتری دارند که با لولههای پشت بند تامین میگردد. همچنین بتنریزی قالبهای با ارتفاع زیاد باید آنقدر بصورت یکنواخت انجام گیرد که از حبابهای هوا و ترکهای داخلی جلوگیری شود. ممکن است نیاز باشد بتنریزی بصورت لایه لایه و با استفاده از ویبراتور صورت پذیرد.
سخن پایانی
فرایند قالب بندی ستون بتنی یک مرحله مهم در کل روند ساخت و ساز است. رعایت دقت و اصول استاندارد در قالب بندی ستون بتنی، تاثیر مستقیم بر استحکام کیفیت و طول عمر ستون بتنی خواهد داشت. اگر به دنبال حرفهایهای این حیطه هستید با کاسپین استیل ویستا در ارتباط باشید تا با خدمات و محصولات با کیفیت ما بیشتر آشنا شوید.
