مقدمه

ورق قلع اندود به عنوان ماده اولیه مورد استفاده در صنایع بسته ­بندی نظیر بسته بندی مواد غذایی و مواد شیمیایی مورد استفاده قرار می­ گیرد. این ورق به دلیل خواصی نظیر چسبندگی رنگ و لاک، ایجاد ظاهر جذاب­ توجه زیادی را به خود جلب نموده است.

معرفی ورق قلع اندود

در ميان عناصر مختلف، آهن مهمترين عنصر مورد استفاده در صنعت می­ باشد، اما اين فلز پس از مدت کوتاهی به علت انجام واکنش های شيميايی در مجاورت با اکسيژن دچار زنگ­ زدگی می­ شود. این موضوع به ویژه با قرار گرفتن فلز آهن در معرض مواد غذایی و خصوصاً مواد غذایی اسیدی سرعت بیشتری خواهد داشت. فرايند قلع اندود کردن يکی از روش های محافظت آهن در برابر خوردگی می باشد که در صنایع بسته­ بندی و صنایع غذایی کاربرد گسترده­ای دارد. در اين روش سطح آهن با قلع که مقاومت به خوردگی بالايی دارد پوشيده می شود و اين پوشش، فلز پايه را در برابر خوردگی محافظت می­ نمايد. علاوه براین، ورق­ های با پوشش قلع مقاومت خوبی در برابر خوردگی در مجاورت مواد غذایی از خود نشان می­ دهند و همچنین با داشتن ظاهری جذاب و قابلیت چاپ بر روی آن، به ماده­ای ایده­ آل جهت استفاده در صنایع قوطی سازی و بسته­ بندی تبدیل شده است.

شکل 1 نمونه ­ای از کاربرد ورق قلع اندود

به طور کلی ورق قلع اندود (Tinplate) شده به صورت الکترولیتی بیشتر مورد استفاده قرار می­ گیرد. این ورق در واقع ورق فولادی کم کربنی است که دو طرف آن با قلع پوشانده شده است و همانطور که اشاره شد غالباً در صنایع  بسته­ بندی نظیر بسته بندی مواد شیمیایی مانند انواع رنگ ها و حلال ها، انواع روغن های خوراکی و غیر خوراکی، تولید اسپری و به ویژه در تولید قوطی­ های حاوی مواد غذایی و همچنین درب انواع شیشه و درب های آسان بازشو و همچنین تشتک های نوشابه  مورد استفاده قرار می­ گیرد.

خواص پوشش به نسبت قلع و فلز پايه و نيز ماهيت لايه های بين فلزی بستگی دارد. پوشش نازک قلع حاصل از آبکاری الکتريکی دارای خواص مطلوبی مثل قابليت لحيم کاری و جوشکاری بالا، انعطاف پذيری، نرمی و مقاومت به خوردگی است.

لايه های مختلف ورق قلع اندود در شکل نمايش داده شده است:

شکل 2 لایه­ های تشکیل دهنده ورق قلع اندود

صفحه اصلی